Ieder jaar op 8 september, de feestdag van Maria’s geboorte, wordt in Nazareth de Mariale Ommegang gehouden.
Deze Mariaverering moet begonnen zijn omstreeks 1240.
Het staat vast dat rond die tijd een beeldje van Onze-Lieve-Vrouw aan een boom hing in de bossen van Nazareth. Bewijs hiervan is het uitgeholde ruggedeelte van het Mariabeeld, met daaraan een zware ijzeren haak.
De legende vertelt dat een ridder uit het noorden van Vlaanderen, op terugreis uit Rome, in de bossen tussen Leie en Schelde in de avondschemering verloren reed.
Tijdens een verschrikkelijk onweer beloofde de verdwaalde ridder om een kapel ter ere van Onze-Lieve-Vrouw te bouwen op de plaats waar hij zijn weg terug zou vinden.
Meteen na zijn belofte bedaarde het onweer en zag de ridder in het bos een hut.
Een oude, vriendelijke man nodigde de ridder uit zich te warmen rond het haardvuur.
Aan de andere kant van de haard zat een beeldschone jonge vrouw met een slapend kindje op haar schoot. De ridder bleef bij hen overnachten.
’s Nachts droomde hij dat een wolk, met daarop Maria en het kindje Jezus, uit de hemel neerdaalde op de plaats van de hut in het bos.
Op basis van de aanwijzingen die Maria hem in zijn droom bezorgde, vond hij de weg naar huis terug. Later liet hij op de open plek in het bos een kapel bouwen.
Deze kapel werd later vervangen door een kerk. Het dorp dat zo tot stand kwam, kreeg de naam Nazareth.
De huidige kerk (gebouwd 1861-1865) zou op de plaats staan waar destijds de boom stond met het beeldje van O.L. Vrouw. Opmerkelijk is dat het Maria-altaar in onze kerk zich, tegen alle gewoonten in, aan de epistelkant bevindt.
In 1904 blaast Z.E.H. pastoor Présiaux de Ommegang nieuw leven in.
Het jubeljaar van de afkondiging van Maria’s Onbevlekte Ontvangenis was daartoe een ideale gelegenheid.
In de kapelletjes, welke vroeger slechts voorzien waren van gekleurde platen om de rozenkrans mysteries voor te stellen, werden nu beeldengroepen geplaatst.
Deze werden ingezegend tijdens de dekenale bedevaart van 25 september 1904.
Het tijdschrift: “De Godsdienstige Week van Vlaanderen” van begin oktober 1904 schreef hier uitvoerig over en schat het aantal deelnemers op ongeveer 10.000.
Tevens vermeldt het blad de wonderbare genezing -tijdens de zegen met het Allerheiligste- van Irma De Geyter, een 22-jarig meisje dat sedert 6 jaar bedlegerig was. Tijdens deze ommegang werd ook de 8-jarige Martha De Keukeleire van doofheid genezen.
Het jaar daarop kreeg de ommegang zijn vaste vorm, zoals wij die heden ten dage kennen, en dit danken wij aan Z.E.H. Présiaux.
Na zo’n 120 jaar waren de 10 overgebleven beelden DRINGEND aan restauratie toe. Er zijn in de loop van de laatste 10-tallen jaren ook 3 beelden gestolen/verdwenen.
Onder aanvoeren van de mensen van de Cultuurregio Leie-Schelde werd de restauratie van deze beelden binnen de Werkgroep Mariale Ommegang op tafel gelegd.
Na verschillende vergaderingen en lang zoeken kwamen we in contact met Bart Verbeke uit Drongen.
Bart is restaurateur van schilderijen en beelden maar liet ons weten niet genoeg thuis te zijn in het restaureren van terracotta beelden en bracht ons in contact met kunstenaar en keramist Achiel Pauwels (°01/10/1932).
Na het ter plaatse bekijken en onderzoeken van de beelden in hun respectievelijke ommegangskapel in Nazareth, heeft Achiel Pauwels de opdracht aanvaard.
Zo brachten wij de eerste beeldengroepen naar zijn atelier in Mariakerke, waar hij de beelden reconstrueerde met de nodige vakkundigheid. Zo werden ernstige breuken en barsten hersteld, gebroken ledematen van de figuren verlijmd en ontbrekende delen, zoals verscheidene handen, door Achiel geboetseerd in klei, vervolgens in de keramiek-oven gebakken en aan de beelden vastgelijmd.
Na deze reconstructies verhuisden de beeldengroepen naar het atelier van Bart Verbeke in Drongen, waar zij grondig werden gereinigd. Vele lagen aangekoekt vuil en schilfers verf werden met een scalpel weggeschraapt om het origineel beeldhouwwerk zo goed als mogelijk bloot te leggen. Na verdere opvullingen van lacunes en scheuren waren de beelden klaar om te polychromeren, te kleuren, dit gebeurde met acrylverf.
De eerste 2 beeldengroepen die bij Bart binnenkwamen, werden bij vroegere herstellingen zeer overdadig met lakverf overschilderd, deze verflaag was moeilijk te verwijderen of zou teveel werk in beslag nemen, waardoor het nodig was na het retoucheren het geheel te vernissen zodat de restauratie en de glanzende lakverf uniform lijkt.
De volgende beeldengroepen worden niet vernist, vooral om het autentieke uitzicht zo dicht als kan te behouden of te benaderen, volgens Bart.
Naast de reconstructie van de beschadigde beelden was het creëeren van drie nieuwe beeldengroepen een hele uitdaging. Aan de hand van enkele oude, wazige foto’s en een goede kennis van de Bijbel is Achiel er ook in geslaagd om de 3 verdwenen/gestolen beelden te maken naar analogie met de andere beelden die hij reeds onder handen nam. Zo’n creaties houden heel wat vakkennis in. Eerst worden de beelden in klei geboetseerd en na afwerking gebakken aan 1000° C. Na één nacht in de oven en daana afkoelen waren de beelden klaar als terracotta. Nu wachten zij ook nog op de polychrome beschildering.
Ondertussen haalden wij reeds vijf gerestaureerde beeldengroepen terug uit het atelier van Bart Verbeke. Door werkdruk en andere opdrachten was het moeilijk de andere beeldengroepen klaar te krijgen tegen de Ommegang. Maar op die manier zal de toestand voor en na de restauratie van de beelden heel duidelijk zijn voor het publiek. Na de inzegening van de beelden op 7 september 2022, zullen in de loop van de volgende maanden, de overige beeldengroepen verder gerestaureerd worden.
Vanuit de Werkgroep Mariale Ommegang zijn we heel tevreden met de huidige stand van zaken. Op 11 maanden tijd (de eerste beelden zijn pas eind september uit hun kapel gehaald om de restaureren) hebben we al heel wat bereikt!
Op de vooravond van onze jaarlijkse Ommegang, woensdagavond 7 september om 18.30 u, willen we ALLE beelden samenbrengen aan de grote kapel in de Kasteelstraat in Nazareth.
In aanwezigheid van onze kunstenaars, Bart Verbeke en Achiel Pauwels, de leden van de werkgroep, de bewoners langsheen het parcours, de leden van het college van burgemeester en schepenen, de mensen van Erfgoed, de vele Mariavereerders, talloze vrijwilligers van onze Mariale Ommegang, de pers, willen we om bescherming en zegen vragen voor deze 13 beelden.
Z.E.H. Mark Soens, voormalig deken van Nazareth, zal alle beelden (op)nieuw inzegenen.
Op de Ommegang van 8 september 2022 zullen, voor het eerst sinds jaren, alle 13 beelden in hun kapel staan.
De beelden die Bart Verbeke nog verder zal afwerken, worden er nadien terug uitgehaald.
Elk jaar op 8 september wordt in Nazareth de feestdag van Maria’s Geboorte in ere gehouden. Om 9 uur is er een plechtige Hoogmis en in de namiddag om 14.30 uur vindt de Mariale Ommegang plaats met het miraculeuze Mariabeeld. Het O. L. Vrouwbeeld, priesters, bedevaarders van waar ook, stappen de tocht langs de 15 verschillende Ommegangskapelletjes, onder het bidden van de rozenkrans en het zingen van Marialiederen.
Het relikwie van O.L. Vrouw bevindt zich in de bidstoel vóór het Maria-altaar.
Het wordt een extra feestelijk jaar voor onze Mariale Ommegang!
Voor meer info neem gerust contact op met Greta Peil 09 385 85 31 of met Marc Perseyn 09 385 57 31 – 0475 61 20 62.